Ile jochów i klastrów miały Witanowice i Lgota w 1845 roku?

Odpowiedź dla Witanowic przynosi Ausweis über die Benützung des Bodens für die Gemeinde Witanowice, czyli Wykaz użytków gruntowych gminy Witanowice, stanowiący podsumowanie prac pomiarowych przeprowadzonych przy zakładaniu austriackiego katastru gruntowego w 1845 roku. W dokumencie zastosowano ówczesne niemieckojęzyczne jednostki miary powierzchni: joch i klaster, czyli morgę i sążeń. Morga (też mórg) liczyła 5754,64 m2, czyli 0,5755 ha; sążeń miał 3,5969 m2; 1 morga obejmowała 1600 sążni.

Wykaz użytków gruntowych gminy Witanowice to jednostronicowy dokument w formie dwukolumnowej tabeli, który był wyciągiem z oryginalnego protokołu parcel gruntowych i budowlanych bez względu na formę własności. Tabela podzielona była na główne kultury (grupy) użytków gruntowych oraz podkultury (rodzaje) użytków gruntowych. W każdej z tych kultur i podkultur wpisywano ich powierzchnię w jochach i klastrach, czyli w morgach i sążniach. Wykaz kończy zestawienie ogólnej powierzchni Witanowic, która wynosiła 1641 jochów 1152 klastrów, czyli prawie 945 ha.

W tabeli zawarto następujące główne użytki gruntowe: grunt orny/rola (niem. Aecker), łąka (niem. Wiesen), ogród (niem. Gärten), winnica (niem. Weingärten), pastwisko (niem. Weideland), teren leśny (niem. Holzland), staw (niem. Teiche), grunt nieproduktywny (niem. Unproductiver Boden), obszar budowlany/zabudowany (niem. Bau Area). W ramach każdej grupy wyodrębniono rodzaje użytków gruntowych. Warto zauważyć, że w grupie gruntów nieproduktywnych wymieniono stawy (bez trzciny) o powierzchni 4 morgów 1103 sążni, czyli ponad 2,5 ha.

Wtórnik Ausweis über die Benützung des Bodens für die Gemeinde Witanowice z 1846 roku znajduje się w zasobach Archiwum Narodowego w Krakowie – w aktach oznaczonych sygnaturą 29/280/0/-/Kat gal II op 361.

Podobny wykaz dla Lgoty, Ausweis über die Benützung des Bodens für die Gemeinde Lgota, jest przechowywany w rzeczonym Archiwum pod sygnaturą 29/280/0/-/Kat gal II op 4923, ale ten dokument z uwagi na stan zachowania nie jest udostępniany czytelnikom. Natomiast z innych dokumentów znajdujących się w Archiwum Narodowym w Krakowie, tj. trzecich protokołów parcel gruntowych i budowlanych w gminie Lgota (Triplicat Grund Parzellen Protocoll der Gemeinde Lgota, Triplicat Bau Parzellen Protocoll der Gemeinde Lgota) dowiadujemy się, że w roku 1845 powierzchnia Lgoty (z Wyźrałem) wynosiła 1374 jochów (morgów) 138 klastrów (sążni), czyli nieco ponad 791 ha.

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Strona internetowa WordPress.com.