Wyźrał

Strona w budowie

.

Wyźrał od zarania dziejów stanowił przysiółek Lgoty i pod tą nazwą był znany od niepamiętnych czasów. Występuje w dokumentach kościelnych z drugiej połowy XVIII w. i w pierwszym katastrze gruntowym założonym w Galicji latach 1786-1788, zwanym Metryką Józefińską. Wyźrał dzielił z Lgotą wspólną historię aż do 30 czerwca 1946 r. Nadal pozostaje z Lgotą w jednej parafii Witanowice.

Z dniem 1 lipca 1946 r. utworzono odrębną gromadę Wyźrał (rozporządzenie Wojewody Krakowskiego z dnia 15 czerwca 1946 r. o wyłączeniu przysiółka Wyźrał z gromady Lgota i utworzeniu z niego odrębnej gromady w obrębie powiatu wadowickiego). Obydwie gromady pozostały w zbiorowej gminie Brzeźnica. W dniu 1 stycznia 1955 roku uległy likwidacji gminy zbiorowe i powstały gromady obejmujące znacznie mniejsze tereny (od jednej do kilku wsi). Wyźrał wszedł w skład zbiorowej gromady Tłuczań, Lgota – zbiorowej gromady Witanowice (uchwała Nr 31/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu wadowickiego). W wyniku kolejnych reform i zmian w podziale administracyjnym, od 1 stycznia 1973 r. sołectwo Wyźrał znajduje się w gminie Brzeźnica, Lgota w gminie Tomice.

Od czego może pochodzić nazwa wsi Wyźrał? Etymologicznie wyźrał pochodzi od słowa wyjrzał i oznacza miejsce do wyzierania, obserwowania, średniowieczną strażnicę.

• Utworzenie gromady Wyźrał (rozporządzenie Wojewody Krakowskiego z 15 czerwca 1946 r.)
• Wyźrał w serwisie Polska w liczbach
• Szkoła podstawowa w Lgocie – Wyźrale
• Młyn w Lgocie – Wyźrale
• Niwa „Na Wyźrale” w Metryce Józefińskiej z 1786 r.
• Cyznerówka – część wsi i dawny majątek ziemski w Wyźrale
• Bogdan Szpila, Niemcy w lesie, „Kronika Beskidzka” z 15 X 2009 r.
• Rodzina Janików z Wyźrału – właścicieli karczmy „Na Ziemniaczysku”
• Gajos Krzysztof – Gospodarstwo Ogrodnicze
• Linia komunikacyjna Wadowice – Wyźrał – Brzeźnica
• Wyźrał na czarnym szlaku turystycznym
• Wyźrał w portalu Geoportal